Интернет — алаяқтық. Азаматтарға арналған жадынама.
Соңғы жылдары автокөлік ұтысы туралы хабарламалар немесе басқа да құнды сыйлықтар туралы SMS-хабарламалар кеңінен танымал болды.
«Ұтысты» алу үшін алаяқтар әдетте электронды шоттарға белгілі бір ақша сомасын аударуды сұрайды, мұны салықтарды, кедендік баждарды, көлік шығыстарын және т. б. төлеу қажеттілігімен түсіндіреді.
Ақшаны алғаннан кейін олар байланысқа шықпайды немесе қосымша соманы ұтысты ресімдеуге аударуды сұрайды.
Өзіңізді осындай қылмыстардан қорғаудың жолдары өте қарапайым. Ең алдымен, абай болу керек. Ұтыс ойынына қатысқаныңыз туралы ойладыңыз ба? Ұтыс туралы хабарлама жіберген ұйым сізге таныс па? Акцияны ұйымдастырушылар сіздің байланыс деректеріңізді қайдан біледі? Егер сіз осы сұрақтардың кем дегенде біреуіне жауап бере алмасаңыз, келіп түскен хабарламаны елемеуге кеңес береміз.
Егер сіз бақытты сезініп, ұтыс ойынын ұйымдастырушылармен байланысқа шығуды шешсеңіз, олардан науқан, оған қатысу шарттары және оны өткізу ережелері туралы барынша мүмкін болатын ақпараттарды алуға тырысыңыз. Есіңізде болсын, интернет-сайтта сіздің атыңызды атап өту акция ұйымдастырушыларының парасаттылығын растау және сіздің ұтысыңыздың кепілі болып табылмайды.
Ұтысты алу үшін ақша аудару туралы кез-келген өтініш сізді күмәндандыруы керек.
Есіңізде болсын, лотереяны ұтып алу салық міндеттемелерін тудырады, бірақ салық төлеу тәртібі қолданыстағы заңнамамен реттеледі және азаматтар мен ұйымдардың электрондық шоттарына немесе «электрондық әмияндарға» ақша аудару арқылы жүзеге асырылмайды.
Сақ болыңыз және бір нәрсені жеңу үшін ұтыс ойынына қатысу керек екенін ұмытпаңыз.
Сіздің нөміріңіз «бақытты» және лотерея қатысушыларының тізімінде екендігі туралы барлық ескертулер, әдетте, сіздің назарыңызды аударудың амалы болып табылады.
Интернет-дүкендер мен әуе билеттерін сататын сайттардың қызметіне байланысты алаяқтық жағдайлары жиі кездеседі. Алаяқтардың ықтимал құрбандарын не қызықтырады?
Ең алдымен-негізсіз төмен бағалар. Тауарларға тапсырыс беру кезінде сізден жедел төлем терминалы арқылы виртуалды әмиянға ақша салу арқылы алдын-ала төлем жасау сұралады.Бұдан әрі дүкен бірнеше күн ішінде түрлі себептер ойлап тауып, сізге тауарды жеткізуге уәде береді, ал содан кейін сапасыз тауар жібереді немесе мүлдем хабарсыз кетеді.
Мұндай сайттардың мақсаты — қысқа мерзімде адамдардың ең көп санын алдау. Бүгін интернет-сайт құру бірнеше минуттық мәселе, сондықтан жұмысты тоқтатқаннан кейін көп ұзамай сайт басқа мекен-жайда, басқа дизайнмен және басқа атпен қайта жанданады.
Егер сіз тауарды алдын-ала төлеммен сатып алғыңыз келсе, шынайы интернет-дүкендер сізден виртуалды әмиянға немесе ұялы телефонның шотына ақша аударуды сұрамайтынын ұмытпаңыз.
Интернеттен дүкен туралы ақпаратты іздеңіз, оның нарықта қанша уақыт болғанын көріңіз.
Егер сіз үлкен немесе сізге белгілі компанияның веб-сайтымен жұмыс жасасаңыз, браузердің мекен-жай жолында ресурс мекенжайын дұрыс жазғаныңызға көз жеткізіңіз.
Қажет болса, дүкен әкімшілерінен сізге заңды тұлға туралы ақпарат беруді сұраңыз, оны салық органдарының жалпыға қол жетімді мәліметтер базасы мен заңды тұлғалардың тізілімін пайдаланып тексеріңіз.
Егер сіз сатып алуға риза болмасаңыз, шағым жібере алатын мекен-жайыңызды білетіндігіңізге көз жеткізіңіз.
Бірқатар себептерге байланысты абоненттің банк картасы бұғатталғандығы туралы ақпаратты қамтитын смс-хабарламаларды жіберу жағдайлары жиілеп кетті.
Кейде мұндай хабарламалар картаның құлпын ашу үшін ақша аударуға шақырады, кейде абоненттен қысқа нөмірге қоңырау шалуды немесе SMS жіберуді сұрайды.
Сіздің картаңыздың жай – күйі туралы Сізге хабарлай алатын жалғыз ұйым-оған қызмет көрсететін банк екенін есте ұстаған жөн.
Егер сіздің картаңызда бірдеңе дұрыс емес деп күдіктенсеңіз, оны бұғаттау туралы SMS хабарлама алсаңыз, дереу банкке хабарласыңыз.
Банктің клиенттік қызметінің телефоны әдетте картаның артқы жағында көрсетілген. SMS-хабарламада көрсетілген нөмірлерге қоңырау шалмаңыз және хабарлама жібермеңіз, бұл үшін қосымша ақы алынуы мүмкін.
Сенімге негізделген алаяқтықтың танымал әдістерінің бірі-электронды хабарландыру тақталары мен интернет-аукциондарда тауарларды сату туралы жарнамаларды орналастыру.
Әдетте, алаяқтар өз құрбандарын төмен бағамен және тиімді ұсыныстармен тартады және ақшаны электронды әмиянға аудару арқылы алдын-ала төлем аударуды талап етеді.
Мұндайда сақтық көмектеседі. Жарнаманы мұқият оқып шығыңыз, оны орналастырған адам туралы ақпаратты қараңыз.
Егер базарда сатушылардың рейтинг жүйесі болса, басқа сатып алушылар қалдырған пікірлерді ұмытпаңыз, алайда қылмыскерлер қосымша есептік жазбаларды қолдана отырып, өздері туралы оң пікірлер қалдыра алады.
Интернет іздеуді пайдаланыңыз. Кейде іздеу формасына телефон нөмірін немесе сатушының желілік бүркеншік атын енгізу жеткілікті, бұл мәліметтер ақшаны ұрлау және клиенттерді алдау үшін пайдаланылғанын білу үшін.
Ұқсас тауарлардың орташа құнын қараңыз. Тым төмен баға сізге күдік тудыруы керек.
Егер сатушы сатып алынған тауар үшін толық немесе ішінара алдын-ала төлемді электрондық шотқа аударуды талап етсе, бейтаныс адамға сенуге қаншалықты дайын екеніңізді ойлаңыз.
Анонимді төлем жүйелері арқылы бейтаныс тұлғаларға ақша аудару арқылы, егер мәміле жасалмаса, оларды қайтаруға кепілдік жоқ екенін ұмытпаңыз.
Интернет арқылы әуе билеттерін сатып алу ыңғайлы. Сізге ешқайда барудың және кезекте тұрудың қажеті жоқ. Сіз рейсті, күнді таңдайсыз, билеттің ақшасын төлейсіз және оны бірнеше секундтан кейін аласыз. Бүгінгі таңда көптеген адамдар ұшақ билеттерін сатып алудың дәл осы әдісін таңдайды.
Әрине, алаяқтар бұл саланы назардан тыс қалдырмайды. Өткен жылы электронды билеттерді сатып алу кезінде алдау туралы шағымдардың саны айтарлықтай өсті.
Авиабилеттерді сату бойынша Интернет-сайт құру-бірнеше сағаттың ісі, оның атауын, мекен-жайын және сыртқы безендірілуін өзгертуге одан да аз уақыт кетеді.
Әдетте, алдау бірден ашылмайды, кейбіреулер олардың билеттері жоқ екенін тек әуежайда біледі. Бұл алаяқтарға Интернет-ресурсын жаңа орынға көшіруге және қылмыстық әрекетін басқа атпен жалғастыруға мүмкіндік береді.
Өз демалысыңызды немесе іскерлік сапарыңызды бүлдірмеу үшін Интернет желісі арқылы авиабилеттерді сатып алуды мұқият қарастырған жөн. Өзіңізді нарықта әлдеқашан дәлелдеген авиакомпанияның немесе билет сату жөніндегі Агенттіктің интернет-сайтының қызметтерін пайдаланыңыз.
Сізге белгісіз сайттардың қызметіне назар аударыңыз, әсіресе арнайы ұсыныстар мен төмен бағамен назар аударатын сайттар.
Электрондық әмияндарға немесе шетелдік банктердегі шоттарға ақша аудармаңыз.
Сіздің рейсіңіз бар екеніне және оған билеттер әлі де бар екеніне көз жеткізу үшін авиакомпания өкілдігіне қоңырау шалуға жалқаулық танытпаңыз.
Бұл қарапайым ережелер сізге ақшаңызды үнемдеуге және жүйкеңізді сақтауға мүмкіндік береді.
Егер сіз картаны, музыканы, суретті немесе қандай да бір бағдарламаны жүктеуге сілтеме бар SMS немесе MMS хабарламасын алсаңыз, оны ашуға асықпаңыз.
Сілтемеге өту арқылы сіз телефонға вирус кіргенін немесе ақылы қызметтерге жазылғаныңызды байқамауыңыз мүмкін. .
Сізге қандай нөмірден хабарлама жіберілгенін қараңыз. Сізге таныс адамдардың бірі хабарлама жіберген болса да, бұған қосымша көз жеткізу артық болмайды. Егер жіберуші сізге таныс болмаса, оны ашпаңыз.
Мобильді құрылғыға антивирустық бағдарламалық жасақтаманы орнату — бұл әзіл емес, бірақ сіздің қауіпсіздігіңізді арттыратын шара екенін ұмытпаңыз.
Бүгінгі таңда көптеген адамдар әртүрлі хабар алмасу бағдарламаларын пайдаланады және әлеуметтік желілерде аккаунттары бар. Көптеген адамдар үшін желідегі байланыс соншалықты таныс болды, ол тікелей тікелей байланысты толығымен алмастырды.
Қазіргі уақытта қылмыскерлер жеке деректерге қол жеткізу үшін күрделі техникалық шараларды өткізудің қажеті жоқ, адамдар оларды өздері бөліседі. Әлеуметтік желілерде өздері туралы егжей-тегжейлі ақпаратты жариялай отырып, пайдаланушылар мыңдаған адамдарға сенеді, олардың бәрі бірдей сенімді емес.
Қарым-қатынас желісін айтарлықтай иесіздендірілген және профиль суреті жасырылған болуы мүмкін.
Сондықтан бейтаныс адамға сіздің өміріңізге зияны тиетін өзіңіз туралы ақпараттың егжей-тегжейін ашпау керек.
Бейне және аудиотрансляцияларды, сондай-ақ сіздің желілік хат жазысуыңыздың логтарын алаяқтар сақтауы және кейіннен құқыққа қарсы мақсаттарда пайдалануы мүмкін екенін есте сақтаңыз.
Өзіңізден жақсы ешкім сіз жұртшылықпен бөліскіңіз келмейтін жеке ақпараттың қауіпсіздігі туралы қамқорлық жасай алмайтындығын ұмытпаңыз.
Тасқала ауданының прокуратурасы
