Осторожно, интернет-мошенники!

Мошенничество – разновидность хищения чужого имущества или приобретения прав на чужое имущество путем обмана и злоупотреблением доверия, за которое предусмотрена уголовная ответственность по статье 190 Уголовного кодекса Республики Казахстан.

Актуальность данного вопроса обусловлена статистическими данными о преступности.

По итогам 9 месяцев 2021 года по Западно-Казахстанской области зарегистрировано 1013(9 мес.2020 г. – 695) мошенничеств.

При этом, почти в два раза увеличилось число зарегистрированных интернет-мошенничеств (с 326 до 545), в том числе по Таскалинскому району (с 2 до 6).

Ежедневно мошенники расширяют свои просторы в сети интернет.

Люди становятся жертвами злоумышленников, доверяя объявлениям о продаже какого-либо имущества, которые публикуются в сети. Ничего не подозревая, отправляют фото банковских карт, удостоверений личности через мессенджеры посторонним лицам. Перечисляют деньги, не проверяя источники с предложениями.

Желание купить товар либо арендовать квартиру по заниженной цене приводит к отправке предоплаты на банковскую карту, а в итоге ни товара (услуг), ни возврата денег. При этом способов интернет-мошенничеств множество.

Так, неизвестное лицо, представившись сотрудником банка, под предлогом попытки снятия денежных средств третьими лицами, уговорил гр. «К» (житель Таскалинского района) оформить онлайн кредит и перевести его и деньги, хранящиеся на карте в размере 2,7 млн. тенге на другой карточный счет.

Проведённым расследованием установлено, что абонентский номер мошенника в момент совершения преступления находился на территории г. Алматы, где сняты переведенные потерпевшей деньги. Уголовное дело передано по территориальности в Управление полиции г. Алматы.

Злоумышленники приспосабливаются к любым новшествам, поэтому данный вид мошенничеств распространен не только в социальных сетях, но и на иных интернет сервисах посредством объявлений (OLX,  Крыша, Kolesa.kz и др.).

В то же время по республике действует множество микрокредитных организаций, где любой гражданин, достигший 18 лет, при наличии удостоверения личности, банковского счета и абонентского номера может получить онлайн кредит.

Мошенники разными путями, получив банковские реквизиты (номер банковской карты, ИИН, удостоверение личности). сообщают, что якобы им должны перечислить деньги, но у самих карта заблокирована либо по иным причинам не имеется банковской карты. После получения указанных реквизитов, на доверчивых граждан оформляются онлайн займы в различных микрокредитных организациях.

Немало граждан стали жертвами злоумышленников, которые размещают в соцсетях объявления по раскрутке счета и приумножении денежных средств с первоначальным взносом. Для получения выигрыша требуют перечислить первоначальный взнос на «Qivi кошелек». Далее потерпевшему сообщают, что выигрыш в букмекерской конторе состоялся и необходимо снова пополнить «Qivi кошелек», чтобы получить выигрыш. После чего мошенники блокируют аккаунт потерпевшего.

На сегодняшний день большинство преступлений данной категории совершено посредством использования банковских карт. Мошенники, представившись представителем банка, звонят пользователю карты и сообщают, что в целях исключения блокировки и других негативных действий необходимо незамедлительно протестировать карту через банковский терминал и провести её активацию.

При выполнении дальнейших указаний мошенников, граждане. сами не замечая, сообщают реквизиты банковской карты и даже ПИН-код, в результате чего с карт потерпевших списываются значительные денежные суммы.

В подобных случаях гражданам рекомендуется быть бдительными и не сообщать своих личных данных третьим лицам, не отправлять деньги посторонним без соответствующей проверки, дабы не подвергать себя опасности со стороны интернет-мошенников.

 Прокуратура Таскалинского района

Абайлаңыз, интернет-алаяқтар!

Алаяқтық – Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 190-бабы бойынша қылмыстық жауаптылық көзделген, алдау және сенімді теріс пайдалану арқылы бөтеннің мүлкін жымқыру немесе бөтеннің мүлкіне құқық таралу түрі.

Бұл мәселенің өзектілігі қылмыс туралы статистикалық мәліметтерге байланысты.

2021 жылдың 9 айының қорытындысы бойынша Батыс Қазақстан облысы бойынша 1013 (9 ай) тіркелді. 2020 ж. – 695) алаяқтық.

Бұл ретте, тіркелген Интернет-алаяқтықтардың саны екі есеге (326-дан 545-ке дейін), оның ішінде Тасқала ауданы бойынша (2-ден 6-ға дейін) артты.

Күн сайын алаяқтар интернете өз кеңістігін кеңейтуде.

Адамдар желіде жарияланған кез-келген мүлікті сату туралы хабарландыруларға сеніп, алаяқтардың құрбанына айналады. Еш күдіктенбестен, бөгде адамдарға мессенджерлер арқылы банк карталарының, жеке куәліктердің фотосуреттерін жібереді. Ақша көздерін ұсыныстармен тексермей аударады.

Тауарды сатып алуға немесе пәтерді төмен бағамен жалға алуға деген ұмтылыс банктік картаға алдын-ала төлем жіберуге, нәтижесінде тауарлар (қызметтер) немесе ақшаны да қайтара алмайды. Сонымен қатар, Интернеттегі алаяқтықтың көптеген жолдары бар.

Мәселен, белгісіз тұлға, өзін банк қызметкерімін деп атап, азамат «К» ге сіздің ақшаңызды үшінші біреу өз шотына аударуға талпынып жатыр деп алдап, онлайн несие рәсімдеп, оны басқа шотқа  аударым жасауға және картасындағы 2,7 млн теңгені аударуға көндірген.

Жүргізілген тергеу барысында алаяқтың абоненттік нөмірі қылмыс жасалған сәтте Алматы қаласының аумағында болғаны, онда аударылған ақша алынғаны анықталды. Қылмыстық іс аумағы бойынша Алматы қаласының полиция басқармасына берілді.

Қаскүнемдер кез-келген жаңалықтарға бейімделеді, сондықтан алаяқтықтың бұл түрі тек әлеуметтік желілерде ғана емес, сонымен қатар басқа да интернет-сервистерде хабарландырулар арқылы таратылады (OLX, Крыша, Kolesa.kz және т.б.).

Сонымен қатар республика бойынша көптеген микрокредиттік ұйымдар жұмыс істейді, онда 18 жасқа толған кез-келген азамат жеке куәлігі, банктік шоты және абоненттік нөмірі болған кезде онлайн кредит ала алады.

Алаяқтар банктік деректемелерді (банк картасының нөмірі, ЖСН, жеке куәлік) алып, оларға ақша аудару керек деп хабарлайды, бірақ картаның өзінде бұғатталған немесе өзге де себептер бойынша банк картасы жоқ. Көрсетілген деректемелерді алғаннан кейін сенімді азаматтарға түрлі микрокредиттік ұйымдарда онлайн қарыздар ресімделеді.

Көптеген азаматтар әлеуметтік желілерде есепшотты жылжыту және бастапқы жарнамен ақша қаражатын көбейту туралы хабарландырулар орналастыратын алаяқтардың құрбаны болды. Ұтысты алу үшін олар бастапқы жарнаны «Qivi әмиянына» аударуды талап етеді. Әрі қарай, жәбірленушіге букмекерлік кеңседегі ұтыс өтті және Ұтысты алу үшін «Qivi әмиянын» қайта толтыру қажет деп хабарлайды. Осыдан кейін алаяқтар жәбірленушінің есептік жазбасын бұғаттайды.

Бүгінгі таңда осы санаттағы қылмыстардың көпшілігі банктік карталарды пайдалану арқылы жасалды. Алаяқтар өздерін банк өкілі ретінде таныстырып, карта пайдаланушысына қоңырау шалып, бұғаттауды және басқа да жағымсыз әрекеттерді болдырмау мақсатында картаны банктік терминал арқылы дереу тексеріп, оны іске қосу қажет екенін хабарлайды.

Алаяқтардың одан әрі нұсқауларын орындау кезінде азаматтардың өздері байқамай, банк картасының деректемелерін және тіпті ПИН-кодты хабарлайды, соның нәтижесінде жәбірленушілердің карталарынан қомақты ақша сомалары есептен шығарылады.

Мұндай жағдайларда азаматтарға қырағы болуға және өздерінің жеке деректерін үшінші тұлғаларға хабарламауға, бөгде адамдарға тиісті тексерусіз ақша жібермеуге, интернет алаяқтардың тарапынан өздеріне қауіп төндірмеуі тиіс.

Тасқала ауданының прокуратурасы